yağmurlu havalarda trafikte yaya olarak nasıl davranmalıyız

yağmurlu havalarda trafikte yaya olarak nasıl davranmalıyız

Hava koşullarının trafiğe etkisi nelerdir ?


Trafikte hava koşullarının önemi çok büyük Yerlerin kaydan olması hem sürücü hatalarını hemde doğal meydana gelen zemin kayganlığı yüzünden veya sis gibi durumlarda görüş açısını keybetmesi trafikte sıkıntılı anlar yaşanmasına sebep olabiliyor


İnsanların yer değiştirme istekleri, kendi güçleri ile taşıyamıyacakları ağırlıktaki ürünlerinin
başka yerlere nakil talepleri önce tekerleğin icadı ve hayvanla çekilen arabaların imalini getirmiş,
daha sonra zaman içerisinde sırasıyla buharla, gazla, petrol ve elektrik enerjisi ile işleyen
motorlar ve bu motorlarla yürütülen taşıtlar imal edilerek karayolu ulaşımı günümüzdeki
seviyesine ulaşmıştır
Kara ulaşımı önceleri demiryolu ile sağlanmaya başlamış ancak, kapıdan kapıya ulaşım taleplerinin
hız kazanması, karayolu ile taşımayı ön plana çıkarmış ve hızla gelişerek gerek insan
gerekse yük taşımacılığı ağırlıklı olarak karayolu ile yapılmaya başlanmıştır Bu doğal olarak
karoyulu ve karayolu nakil araçlarının gelişmesine yol açmıştır
Ulaşım sistemleri içinde Karayolu ulaşımının ağırlık kazanması da trafik kazalarının artmasına
neden olmuştur Tüm dünya ülkelerinin en ciddi problemlerinden biri haline gelen trafik
kazalarının azaltılmasına yönelik yürütülen çalışmalar, kimi ülkelerin konu üzerinde hassasiyetle
durarak aldıkları teknik, idari ve yasal önlemler sonucu belli ölçülerde başarıya ulaşmış
ve kazalar asgari düzeye indirilebilmiştir Az gelişmiş veya gelişmekte olan ülkeler ise hala bu
problemle boğuşmaya devam etmektedirler

2 İKLİM KOŞULLARININ SÜRÜŞ GÜVENLİĞİNE ETKİLERİ

Sürüş Güvenliğinin olmadığı ortamlarda trafik kazalarından kaçınmak mümkün olmaz Bu
nedenle burada trafik kazasına yolaçabilecek sürüş güvenliğinden daha doğrusu sürüş güvensizliğinden
bahsedilecektir
Bilindiği gibi trafik kazalarını etkileyen faktörler üç ana başlıkta toplanmaktadır
1 İnsan faktörü
2 Araç faktörü
3 Yol faktörü
Burada sayılan faktörlerin detaylarına girilmeyecek sadece iklim koşullarının sürüş güvenliğine
etkileri dolayısıylada trafik kazalarına etkileri konu edilecektir Çünkü sürüş güvenliğinin
olmadığı durumlarda trafik kazası olasılığı artacaktır
Sürüş Güvenliği : Fizik ve ruh sağlığı yerinde bir sürücü tarafından, normal hava koşullarında,
altyapı noksanlıkları giderilmiş, güvenlik önlemleri alınmış bir karayolunda, trafiğe uygun
aracın sevk ve idare edilmesi anlamını taşımaktadır Yani bir kaza riski taşımadan taşıt
sürülmesidir Bu unsurlardan en az birinin uygun durumda bulunmaması sürüş güvenliğini
olumsuz yönde etkileyecektir
* Karayolları Genel Müdürlüğü Bakım Dairesi Başkanlığı, Trafik Şubesi Müdürlüğü Eğitim Şefi

II ULAŞIM VE TRAFİK KONGRESİ - SERGİSİ

Karayolu yapım tekniği ve güvenlik önlemleri, karayolu işletme hizmetleri ile araç teknolojisindeki
gelişmeler her türlü hava koşulunda güvenle kullanılabilecek araçların ve karayollarının
yapımını olanaklı kılmış ise de, sürüş güvenliği yine de büyük ölçüde sürücüye bağlıdır
Bu nedenle sürücünün değişik hava koşullarının insanlar, araçlar ve yollar üzerindeki etkilerini
bilmesi ve alınacak tedbirleri öğrenmesi gerekir Aslında burada sözü edilecek konuları sürücülerin
büyük çoğunluğunun bildiğinden eminiz Ancak bütün bu basit hususları biliyor olmamıza
rağmen nedendir bilinmez, araç kullanırken bu bilgileri kullanma gereğini duymaz büyük
bir vurdumduymazlık örneği vererek çok ciddi sonuçlar doğuracak kazalara adeta davetiye
çıkarırız

3 İKLİM KOŞULLARININ SÜRÜŞ GÜVENLİĞİ AÇISINDAN İNSAN ÜZERİNDEKİ
ETKİLERİ

Sıcak, soğuk, nem, sis, yağış (kar, yağmur, dolu), rüzgar, güneş ışığı insanları etkileyen,
onların davranışlarını, ruhsal durumlarını, olayları algılama ve karar verme süreçlerini etkileyen
en önemli meteorolojik olgulardır
Sıcak hava
- Sürücülerin uyuklamasına, dikkatlerinin dağılmasına, reflekslerinin yavaşlamasına ve reaksiyon
zamanının uzamasına neden olur
- Kabin havalandırma ve soğutma sistemi olmayan araçlarda cam açılması, aşırı hızlarda
aracın dengesini bozarak direksiyon hakimiyetini zorlaştırdığı gibi, açık camdan giren toz,
sinek gibi cisimlerin göze girmesi, sürücünün refleks ile gözünü kapatması veya bu cismi
çıkarmak için müdahale etmesi yine direksiyon hakimiyetinin azalmasına yol açar
Soğuk hava
- Vücuttaki troksin salgısını arttırarak kalp ve sinir sistemini etkiler Ayrıca romatizmal ağrıların
artmasına, bu da sürücünün hareket kabiliyetinin azalmasına yol açarak sürüş güvenliğini
olumsuz yönde etkiler
Yağışlar
- Yağmur, kar, dolu yağışı, tipi, sis, pus, kapalı hava görüş mesafesini azaltır Bu tür hava
koşullarında yakın ilerisinin iyi görülememesi, yağış nedeniyle fren mesafesinin uzaması,
direksiyon hakimiyetinin azalması bir tehlike karşısında tedbir alınmasında geç kalınacağı
veya etkili tedbir alınamıyacağı, aracın arıza yaparak yolda kalınacağı gibi sürücü
üzerinde oluşan psikolojik baskı, sürücünün kendine olan güveninin azalmasına, karar
vermede gecikmelere ve tereddütlü davranışlara yol açar ki bu, sürüş güvenliğini
azaltan en önemli olgudur

4 İKLİM KOŞULLARININ SÜRÜŞ GÜVENLİĞİ AÇISINDAN ARAÇ ÜZERİNDEKİ
ETKİLERİ

Soğuk hava
- Camların buğulanması veya buzlanmasına neden olarak görüşü kısıtlar,
- Hava takviyeli fren sistemi olan araçların hava ve fren sistemi içindeki suyun donması nedeniyle
frenlerin işlevini yerine getirmesini engeller,
- Karlı ve tipili havalarda hava filtresinin tıkanması veya ıslanması, mazot filtrelerinin donması,
motorun stop etmesine ve hidrolik veya havalı direksiyon ve fren sistemlerinin işlevlerini
yerine getirememesine neden olur
- Karlı, buzlu veya ıslak yollarda araç lastikleri ile yol arasındaki sürtünme katsayısının

II ULAŞIM VE TRAFİK KONGRESİ - SERGİSİ

azalması sonucu fren mesafesi uzayacağı gibi direksiyon hakimiyeti de azalır Sürüş güvenliğinin
oldukça azaldığı böyle durumlar sürücünün endişeye kapılmasına, strese girmesine
ve aşırı dikkatli ve tedbirli davranma isteği çabuk yorulmasına, reflekslerinin yavaşlamasına
yol açar
Sıcak hava
Sıcak hava en çok araç motorunu ve lastikleri etkilemektedir
Taşıt imalatçıları ürettikleri taşıt lastiklerine uygulanacak lastik hava basınç değerlerini kataloglarında
belirtirler Sıcak havalarda lastik hava basınçlarının katalog değerinden az veya
çok olması, aracın istiab haddinin üzerinde yüklenmesi, aşırı hız yapılması lastik iç basınçlarının
anormal yükselmesine hatta lastiğin gümleme diye tabir edilen patlamasına yol açabilir
Fırtına
Yüksek hızlarda seyir esnasında yandan esen şiddetli rüzgara maruz kalan aracın dengesi
bozulur Aniden rüzgar yüküne maruz kalan aracın sürücüsü eğer biraz dikkatsiz ise direksiyon
hakimiyetini kaybederek kazaya neden olabilir
Sis
Sis bir sürücü için en ciddi handikaplardan birisidir Kimi zaman görüş mesafesi 3-6 metreye
kadar düşebilir Sürücülerin çoğu sisin dağılmasını beklemeden yoluna devam etmektedir
Sürücünün aşırı dikkat harcamasını gerektiren böyle durumlarda hem sürücü aşırı yorulur,
hem de görme problemleri başlar Bunun yanında karşı şeride tecavüzler sonucu "kafa kafaya"
çarpışmalar veya yoldan çıkmalar gerçekleşir

5 İKLİM KOŞULLARININ SÜRÜŞ GÜVENLİĞİ AÇİSİNDAN YOL ÜZERİNDEKİ
ETKİLERİ

Soğuk hava
Genellikle kazadan sonra anlaşılabilen soğuk havanın en önemli etkilerinden birisi gece
veya günün ilk saatlerinde çığ düşmesi sonucu yol üzerinde şeffaf ince bir tabaka halinde buz
oluşturmasıdır Gizli buzlanma denilen bu durum gün boyunca güneş almayan, yüksek rakımdan
geçen, vadilerin kuzey yamaçlarında ki yol satıhlarında oluşur, ilk anda farkedilmediği için
trafik güvenliği açısından çok tehlikelidir
Kar yağışının olduğu yerlerde etkili bir kar mücadelesi yapılamıyor ise, yol yüzeyinde biriken
kar, yol yüzeyinin kayganlaşmasına yol açarak sürüş güvenliğini olumsuz yönde etkiler
Tipi, çığ düşmesi yolun kapanmasına neden olabilir
Sıcak hava
Ekonomik nedenlerle yollarımızın büyük kısmı asfalt sathi kaplamadır Aşırı sıcaklarda, güneş
ışınlarının dik geldiği ve ağır yük taşımasının yoğun olduğu kesimlerde yolun kayganlaşması
sonucu trafik güvenliği tehlikeye girmektedir
Yağışlar
Yağışlar sonucu oluşan heyelanlar, seller, sanat yapılarının yıkılması, platformda daralmalar
sürüş güvenliğini olumsuz yönde etkilediği gibi yolun tamamen trafiğe kapanmasınada neden
olurlar
Yağışlı havalarda dere kenarlarındaki veya vadi tabanındaki yollarda seyir halinde iken bu

II ULAŞIM VE TRAFİK KONGRESİ - SERGİSİ

hususlar akıldan çıkarılmamalıdır
Bir olayın kaza olarak nitelendirilebilmesi için olay meydana gelmeden önce insanlar tarafından
alınması gereken tüm tedbirlerin zamanında alınmış olması gerekir Konu dikkatle irdelendiğinde
şu görülecektir
iklim koşullarının sürüş güvenliğine olan olumsuz etkilerinin ortadan kaldırılması veya hafifletilerek
kaza riskinin azaltılması mümkündür
Tek başına araç, tek başına yol, tek başına hava koşulları kaza nedeni olmazlar Sürücülerin
dikkatsizlikleri ve tedbirsizliklerinin araç ve yol kusuru ile olumsuz hava koşullarından en
az birisi ile birleşmesiyle kazalar meydana gelmektedir Ancak şu hiçbir zaman akıldan çıkarılmamalıdır
ki, kusursuz bir araçla kusursuz bir yolda kusurlu davranan sürücü kaza yapabilir
O halde alınacak tedbirler ile sürüş güvenliği sağlanabilir ve kazaların önüne geçilebilinir

6 İKLİM KOŞULLARININ SÜRÜŞ GÜVENLİĞİNE OLAN OLUMSUZ ETKİLERİNİN
ORTADAN KALDIRILMASI

- Sıcak havalarda yola çıkmadan önce ağır ve fazla yemek yenmemelidir
- Giysiler mümkün olduğunca hafif ve rahat olmalıdır
- Uyku getirici, refleksleri azaltıcı ilaçlar alınmamalıdır
- Uzun yola çıkacak sürücüler, soğuk, karlı, yağışlı, sisli, aşırı sıcak havanın kendisi üzerinde
yaratacağı olumsuz etkileri gözönüne alarak, sarfedeceği yoğun dikkat, endişe, yolda
kalabileceği korkusunun kendisini bitkin düşürerek yoracağını, dikkatinin azalacağını,
uyuklayabileceğini, bu nedenle zaman zaman dinlenmesi gerekeceğini düşünerek, nerelerde
ne kadar mola vereceğini programlamalıdır Bu, geç kalacağı düşüncesiyle aşırı hız
yapmasını da engeleyecektir
- Şehir içinde araç kullanacak sürücüler ise kötü hava koşulları (kar, buz, yağış, sis gibi)
nedeniyle fren mesafesinin uzayacağını düşünerek takip mesafesini arttırmalı, ani duruşlardan
ve manevralardan kaçınmalı, şerit değiştirmelerde ve dönüşlerde mutlaka işaret
vermeli ve her halükarda hızını azaltmalıdır Böyle havalarda genellikle trafik sıkışıklıkları
yaşanacağından sükunetini koruması gerektiğini direksiyon başına geçmeden önce
kendine empoze etmelidir
- Yağışlı havalarda, yayaların daha dikkatsiz, telaşlı ve aceleci davranacakları gözönüne
alınarak daha aktif ve etkin durumda olan sürücüler yayalara karşı biraz daha anlayışlı
davranmalıdır
- Güvenli bir yolculuğun temel unsurlarından birisi de aracın bakımlı olmasıdır
- Araçların kataloglarında gösterilen periyodik bakımları mutlaka zamanında yaptırılmalıdır
Özellikle kış aylarına girilirken, lastikler, ön düzen aksamı, soğutma sistemi, ışık donanımları,
silecekler ve kabin ısıtma sistemleri, fren sistemi kontrol edilerek noksanlıklar
ve arızalar giderilmelidir
- Yağışlı havalarda lastik altına gelecek suları tahliye edecek derinliğini yitirmiş eski lastikler
ile etkili bir fren yapılmasının mümkün olmadığı, fren mesafesinin uzayacağı bilinmeli
ve takip mesafesi en az %50 arttırılmalıdır

II ULAŞIM VE TRAFİK KONGRESİ - SERGİSİ

- Karla kaplı bir yolda patinaj zinciri takılmadan yapılacak yolculuğun getireceği riskler herkes
tarafından bilinir, ama maalesef zincir takmadan yokuşu çıkmak kimi sürücüler tarafından
bir maharetmiş gibi anlatılır Zincir takmak için harcayacağımız yarım saatlik süre
belkide bizi ölümden kurtaracaktır
- Patinaj zinciri takılmış araçlarla 60 km/s hızdan daha hızlı araç sürülmemelidir
- Yine aşırı sıcak havalarda araç istiab haddinin üzerinde yüklenilmemeli, lastik hava basınçları
katalog değerinde olmalı, uzun yolda zaman zaman mola verilerek lastiklerin soğumaları
beklenilmen, aşırı hızdan kaçınılmalıdır Lastik havaları mutlaka yola çıkmadan
önce ayarlanmalı ve ısınma sonucu bir miktar artan hava basınçları yolculuk sırasında
kesinlikle azaltılmamalıdır
- Yolun işletilmesinden sorumlu kuruluşlarca alınacak tedbirler alınmamış bile olsa sürücü
olarak öncelikle kendi can güvenliğimizi sağlayacak tedbirleri almak zorunda olduğumuz
akıldan çıkarılmamalıdır
- Kışın soğuk havalarda yolda gizli buzlanma olacağı tahmin edilen yerlere yaklaşırken hız
mutlaka azaltılmalı, ani duruş ve manevralardan kaçınılmalıdır
- Kar ve buz ile kaplı yollarda ve bilhassa çıkış ve iniş eğimli yol kesimlerinde patinaj zinciri
takılmalıdır
- Kalorifer sistemi iyi çalışmalı, camların buğulanması veya buz tutması önlenmelidir
- Yağışlı havalarda sant yapılarının, köprülerin veya yol platformunun zarar görmüş olabileceği
düşünülerek böyle kesimlere yaklaşırken hız azaltılmalı ve daha dikkatli olunmalıdır
- Yarma şevlere yaklaşırken heyelan olabileceği, yola taş, kaya parçası düşmüş olabileceği
düşünülerek yakın ilerisi görülmeyen virajlara girerken hız azaltılmalıdır
- Aşırı sıcak havalarda asfalt sathi kaplamalarda asfalt terlemesi nedeniyle kaygan hale
gelen yol kesimlerinde hız azaltılarak ani manevralardan kaçınılmalıdır

7 SONUÇ
Sonuç olarak sunu söylemek mümkündür Ne araç, ne yol, ne de hava koşulları tek başına
bir kaza nedeni olamaz Ancak sürücü tek başına bir kaza nedeni olabilir Bu nedenle sürüş
güvenliğini sağlama, kazalardan korunma ancak çok uzun süren denemeler, gözlemler ve
araştırmalar sonucu oluşturulan trafik kurallarına, trafik işaret ve levhalarının belirttiği yasaklama
ve kısıtlamalara uygun davranmakla mümkün olabilir Çünkü hava koşullarını değiştirmek
mümkün olamıyacağı gibi çoğu zaman aracımızı veya yolumuzu değiştirmek de kendi
elimizde olmayabilir Ama kurallara uymak sadece ve sacede kendi elimizdedir
Lütfen unutmayalım!
KAZA OLDUKTAN SONRA KİMİN HAKLI OLDUĞU ÖNEMİNİ YİTİRİR, ÇÜNKÜ HAKLI
OLMAMIZ YİTİRİLEN CANLARI GERİ GETİRMEMİZE YETMEZ